Tu są informacje o pieskach.

Niedźwiedź brunatny (Ursus arctos) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny niedźwiedziowatych. Zamieszkuje Azję, Europę Północną i Amerykę Północną. Niezagrożony wyginięciem.

Sierść niedźwiedzia brunatnego ma barwę ciemnobrązową, choć u niektórych podgatunków może być jaśniejsza. W pozycji wyprostowanej Ursus arctos mierzy – w zależności od płci – od 1,8 m do 3 m. Masa ciała poszczególnych osobników waha się między 80 a 780 kg. Niedźwiedzica wydaje na świat co dwa lata dwoje-troje młodych. Ciąża trwa około 8 miesięcy. Poród następuje zwykle między grudniem, a lutym.

Długość życia wynosi do 30-40 lat w stanie dzikim, do 50 lat w niewoli. Jest wszystkożerny; żywi się nasionami, grzybami, dżdżownicami, ślimakami, jajami ptaków, miodem, poluje także na zwierzynę leśną, łowi też ryby. Środowisko życia stanowią puszcze, tajga oraz zalesione rejony górzyste.

Niedźwiedź brunatny
Ursus arctos[1]
Linnaeus, 1758
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	niedźwiedziowate
Rodzaj	niedźwiedź
Gatunek	niedźwiedź brunatny

Morfologia

Niedźwiedź brunatny posiada duże, masywne ciało z nieznacznie wydłużoną głową, szyja gruba i krótka. Ogon krótki, niewidoczny wśród okrywy wlosowej. W trakcie chodzenia na podłożu stawiana jest cała stopa

Dane liczbowe niedźwiedzia brunatnego podgatunku nominatywngo (U.a. arctos):

• Długość tułowia z głową: samiec 160–280 cm, samica 150–210 cm
• Ogon: 6,5–21 cm
• Wysokość: 0,90-2,8 m
• Masa ciała: w optymalnych warunkach samce średnio 389 kg, samice średnio 207 kg

Występowanie

Zamieszkiwał pierwotnie całą Europę, jednak w południowo-zachodniej Europie został wytępiony. Podgatunek niedźwiedzia brunatnego, niedźwiedź grizli (U. a. horribilis), zamieszkuje Amerykę Północną, aż po północny Meksyk.

W Europie kontynentalnej według danych z lat 2010-2012 (z wyłączeniem Rosji, Białorusi i Ukrainy) żyło 17 tys. osobników. Stałą obecność stwierdzono w 22 krajach, areał stałego zasięgu wynosił 485 400 km². W Polsce według danych z ok. 2011 r. populacja wynosiła 80 osobników, a w okresie 1950-1970 roczną populację szacowano na 10-14 osobników. Największa populacja w Europie (bez Rosji i Ukrainy) zamieszkuje Rumunię, gdzie żyje około 6000 osobników. Na terenie dawnego Związku Radzieckiego występuje około 120 000 osobników

W Polsce występuje tylko w Karpatach i na Podkarpaciu - w Tatrach i Beskidach (głównie w Bieszczadac)

Według prof. Jana Korwina Kochanowskiego ostatniego niedźwiedzia w Polsce centralnej zabito pod koniec XVII w. w lasach bedońskich. Na wielu obszarach Polski gatunek ten przetrwał jednak do XIX w. Spotykano go jeszcze wówczas w Górach Świętokrzyskich (ostatni okaz żyjący tam został zabity na Barczy), na Kurpiach Zielonych, na Mazurach i w Puszczy Białowieskiej.

W okresie międzywojennym w Puszczy Białowieskiej dokonano reintrodukcji tego zwierzęcia. Ostatecznie zakończyła się ona niepowodzeniem, podobno z powodu niefachowego kontynuowania jej przez Niemców podczas okupacji (wypuszczano do lasu oswojone okazy niedźwiedzi, które stały się zagrożeniem dla ludności).

Pokarm

Niedźwiedzie brunatne najchętniej zjadają łososie i inne ryby oraz np. miód. Żywią się także ssakami, jak łosie i jelenie, gryzoniami, ptakami, ptasimi jajami, owocami, nasionami, grzybami, dżdżownicami, ślimakami, a w przypadku braku innego pożywienia także trawą. Z braku produktów naturalnych może wyrządzać znaczne szkody wśród bydła.

Legowiska

Na zimę przygotowuje sobie legowisko zwane gawrą. Przebywa w nim od końca listopada do końca lutego. Żyje samotnie, tylko w okresie godowym w parach. W zimie samica rodzi zwykle 2 do 3 młodych, którymi opiekuje się aż do następnego miotu.

Ochrona

Niedźwiedź brunatny jest ściśle chroniony na obszarze całej Polski^..

Życie w niewoli

 

Niedźwiedź oswaja się łatwo, aczkolwiek nawet obłaskawiony bywa niebezpieczny dla swoich opiekunów. W XVI- i XVII-wiecznej Rzeczypospolitej organizowano szkoły dla niedźwiedzi, takie jak na przykład akademia smorgońska.

Rozród

W trakcie rui, trwającej 10-30 dni, samica kopuluje z wieloma samcami. Okres rozrodczy trwa od maja do lipca. Porody odbywają się od stycznia do marca, po ciąży trwającej 180-266 dni. Młode po narodzeniu ważą 340-680 gramów. W wieku 6 miesięcy ważą około 25 kg. Okres laktacji trwa do 30 miesięcy, jednakże już 5-miesięczne młode mogą żywić się innym pokarmem. Stają się samodzielne w wieku co najmniej 2 lat. Mogą się rozmnażać po 4-6 latach^[5].

Długość życia wynosi do 30-40 lat w stanie dzikim, do 50 lat w niewoli^[6][7].

Podgatunki

Wyróżniono kilkanaście podgatunków niedźwiedzia brunatnego^[14][3]:

• niedźwiedź brunatny (U. arctos arctos) – podgatunek nominatywny
• U. arctos alascensis
• niedźwiedź kamczacki (U. arctos beringianus)
• niedźwiedź syberyjski (U. arctos collaris)
• U. arctos californicus
• U. arctos crowtheri
• U. arctos dalli
• U. arctos gyas
• niedźwiedź grizli (U. arctos horribilis) – zamieszkuje Amerykę Północną zwany niekiedy niedźwiedziem szarym lub siwym, większy i cięższy od europejskiego. Sierść barwy siwej do czerwono-brunatnej z połyskiem srebrzystym lub złocistym, również cynamonowa.
• niedźwiedź himalajski (U. arctos isabellinus)
• niedźwiedź ussuryjski (U. arctos lasiotus)
• niedźwiedź kodiacki (U. arctos middendorffi)
• niedźwiedź tybetański (U. arctos pruinosis)
• U. arctos sitkensis
• U. arctos stikeenensis
• niedźwiedź syryjski (U. arctos syriacus)
• niedźwiedź japoński (U. arctos yesoensis)